De legende gaat, dat rond 1100 de Fries Wolfert Amsterdam stichtte. Hij kwam hier toevallig terecht met een koggeschip zonder roer. Dat zie je nog terug op 25 plekken in de stad.
De legende gaat dat een Friese man genaamd Wolfert rond 1100 Amsterdam stichtte. Hij kwam hier toevallig terecht met een koggeschip zonder roer. De afbeelding daarvan is nog te zien op vijfentwintig plekken in de stad.
De bisschop
De legende begint met de bisschop, die van Utrecht naar Friesland ging omdat dat onder zijn zeggenschap viel. De bisschop had zich vermomd als bode. Hij ging met zijn kogge, een vrachtschip dat wel 200 duizend kilo kon vervoeren, naar Friesland. Daar werd hij hardhandig verjaagd door de strijdbare Friezen.
De Friezen
De Friezen zagen zijn zegelring van het bisdom Utrecht en beschouwden hem als een verrader. Één man had medelijden met hem en sprong aan boord van het schip. Zijn hond kwam mee. Dat was Wolfert. Hij verweet de menigte dat ze de traditie van de Friese gastvrijheid schonden. ‘Noemen jullie dit gastvrijheid?!’, riep hij voordat hij aan boord ging.
Het Almere
Het roer van de boot was kapot. Dagen en nachten zwierven de drie over het aloude Almere, dat nu IJsselmeer heet. Maar op een ochtend ligt de kogge stil, vastgelopen in het riet aan de oever van een waterstroom. Na lang nadenken kwam de bisschop, nog steeds vermomd als bode, tot de conclusie dat ze bij de monding van de Ame waren. Ame is de oude naam voor Amstel.
Lagen ze daar nu, dan zouden ze het Centraal Station achter zich hebben, dat ligt op een kunstmatig eiland. En voor zich het Victoriahotel, het Damrak en de St. Nicolaaskerk. In de 12e eeuw was daar alleen moeras en water.
Heer van het land
De bode herkende het land dat ook onder hem viel. Dan vertelt hij Wolfert dat hij geen bode maar de bisschop van Utrecht is. Dat is natuurlijk een verrassing voor Wolfert, die de bisschop wil bedanken. De bisschop zegt: ‘Jij mij bedanken? Ik moet jou bedanken. En om je te bedanken benoem ik je tot heer van het omliggende land.’
Wolferts familie
De legende zegt dat Wolfert zijn familie en kennissen naar zijn land haalde om zich daar te vestigen. Dat waren de eerste bewoners van Amsterdam.
Vijfentwintig plekken
De kogge met de twee mannen en de hond kun je nog op veel plekken in Amsterdam vinden. Soms als gevelsteen, dan weer als windwijzer, en ook als siersmeedwerk in een hek.
Als je goed kijkt dat zie je ze zeker. Dan zul je ook zien dat er geen roer aan de kogge zit want dat was eraf geslagen tijdens de storm. In de hele stad zijn er vijfentwintig. De kogge werd ook in zegels gebruikt.
De kogge werd uitgebeeld aan gebouwen tot de Tweede Wereldoorlog. De legende is daarna min of meer in de vergetelheid geraakt.
Auteur: Serge Markx, Gemeente Amsterdam
Bron: ASD7X100, jubileumgeschenk van de gemeente Amsterdam vanwege het 700-jarig bestaan van de stad.