Op een regenachtige oktoberdag sprak ik Efraim Schulz-Wackerbarth in zijn jazz studio. Efraim heeft een bijzondere levensgeschiedenis en neemt ons mee door zijn unieke reis door de wereld, de muziek en de liefde voor Weesp.
Mijn jeugd was best ingewikkeld. Ik werd geboren in Melbourne als de vierde zoon van een Duitse pastoor, die een Duitse gemeente leidde. Het was interessant omdat er een hele gemeenschap was die op zoek was naar een Duitse pastoor, en mijn vader besloot daarheen te gaan. Hoewel ik in Australië ben geboren, voelde het als een mix van culturen. Thuis spraken wij Duits maar met vrienden Engels. Mijn voornam komt uit de Bijbel. Mijn achternaam is samengesteld uit de achternamen van mijn ouders.
Toen ik zes was kreeg mijn vader een baan bij een kerk in Duitsland en zijn wij als gezin verhuisd. Voor mij voelde het niet als teruggaan omdat ik alleen Australia kende. Het was een enorme overgang en best moeilijk voor mij. Alles veranderde ineens – van school tot klimaat en regels. Het voelde alsof ik in een compleet andere wereld terechtkwam. Ik voelde mij een beetje buitengesloten en vroeg mij af waarin ik beland was. Ik voelde mij daar niet echt thuis en dat gevoel is eigenlijk altijd gebleven. Het kwam ook door mijn donker haar, waardoor de mensen mij als buitenlander beschouwden, terwijl ik Duitser ben. Dat vond ik heel raar. Mijn naam riep ook vragen op en gaf mij het gevoel er niet bij te horen. En het lag ook aan de stad denk ik. Het was een kleine stad, niet echt internationaal en begin jaren negentig.
Muziek werd eigenlijk mijn uitlaatklep. Muziek was heel belangrijk voor mijn ouders. Thuis leerden wij allemaal piano spelen. Mijn vader kon heel goed piano en orgel spelen. Per toeval ontdekte ik een drumstel in de kelder van de kerk, die van een band was geweest, en werd er meteen door aangetrokken. Het was heel intuïtief. Dit werd mijn manier om mijn gevoelens, angsten en alles wat ik doormaakte eruit te laten. Muziek werd een manier om mijzelf uit te drukken en een eigen identiteit te ontwikkelen te midden van de culturele schok. Ik ging in die kelder van de kerk oefenen en bleef ook piano spelen. Op deze manier vond ik meer harmonieën en melodieën die ik mooi vond, waar ik een beetje mijzelf in kwijt kon. Vanaf mijn negende kreeg ik drumlessen. Iets later werd ik doorverwezen naar een conservatorium voor jong talent in Osnabrück.
Op de muziekschool ontmoette ik een Duitse pianoleraar die in Amsterdam woonde. Hij adviseerde mij om muziek in Amsterdam te gaan studeren. Dat heb ik ook gedaan. Eerst twee jaar in het Conservatorium van Enschede en dan naar het Conservatorium in Amsterdam. In Amsterdam voelde ik me voor het eerst echt thuis, zonder het gevoel van ‘waar kom je vandaan?’ Het was een verademing.
De keuze om Jazz te studeren was snel gemaakt. Op een gegeven moment besefte ik dat jazz iets bijzonders was, waarin ik een diepe persoonlijkheid ontdekte. Het is alsof je een andere taal leert kennen die je overal ter wereld met andere muziekliefhebbers kunt delen. Dat idee vond ik prachtig, het idee dat jazz eigenlijk cultuur- en taal overstijgend is.
“Dat idee vond ik prachtig, het idee dat jazz eigenlijk cultuur- en taal overstijgend is.” Efraim Schulz-Wackerbarth
“Dat idee vond ik prachtig, het idee dat jazz eigenlijk cultuur- en taal overstijgend is.”
Dat is wel aanzienlijk veranderd door de jaren heen. In mijn vroege twintiger jaren, tijdens mijn studie aan het conservatorium, was mijn hele leven gewijd aan muziek. Ik had geen andere hobby’s; het draaide allemaal om oefenen, luisteren naar andere drummers, naar concerten gaan en veel cd’s beluisteren. Destijds was Tony Williams, de drummer van Miles Davis, een grote inspiratie voor mij. Ik wilde begrijpen hoe hij dat specifieke geluid en gevoel creëerde. Uiteindelijk heb ik mijn masteronderzoek zelfs aan hem gewijd.
Na de geboorte van mijn zoon in 2019, put ik veel inspiratie uit het vaderschap en de ervaringen die daarbij horen. Zijn geboorte heeft zoveel in mij losgemaakt, zowel qua liefde als qua uitdagingen. Ik ben bezig met het opnemen van een album met composities die direct gerelateerd zijn aan zijn geboorte en mijn ervaringen als vader. Daarnaast haal ik veel inspiratie uit de natuur, vooral in de rustige momenten waar ik melodieën en ritmes ontdek.
Ja, dat klopt. In het voorjaar van 2024 verschijnt mijn eerste album ‘Between Two Worlds’ op Zennez Records. Het weerspiegelt mijn eigen ervaring van er altijd een beetje tussenin te zijn. Nu op een andere manier, met de twee culturen van mijn vrouw en van mij.
Op een treinreis tussen Duitsland en Nederland kwam ineens een compositie omhoog en dat vormde de basis van mijn album. Het is mijn manier om vrede te sluiten met het idee van tussen twee werelden te leven. Het album weerspiegelt niet alleen mijn persoonlijke reis, maar ook de universele ervaring van het zoeken naar identiteit en thuisgevoel, zelfs als dat betekent dat je tussen verschillende werelden navigeert.
Ja, samen met een paar vrienden hebben wij Het Wispe Trio opgericht bestaande uit de Noorse contrabassist Thomas Winther Andersen, Jesse van Ruller, jazzgitarist, en ik. Wij kennen elkaar van de Amsterdamse jazzscene. Enkele jaren geleden ontdekten wij dat wij allemaal inmiddels Weespers zijn geworden. Het is geweldig om met mensen als Jesse en Thomas samen te spelen. We hebben nog niet veel opgetreden, maar de chemie tussen ons is fantastisch. Darnaast heb ik mijn eigen quartet (bestaande uit…?), waarmee ik ook mijn album heb opgenomen en vanaf 2024 steeds meer mee ga optreden.
Mijn studenten variëren in leeftijd, van zesjarigen tot volwassenen. Ik vind het bijzonder leuk om les te geven aan mensen die op latere leeftijd besluiten om muziek te gaan studeren. Het is nooit te laat om iets nieuws te leren. Het is soms een uitdaging, maar ik probeer een balans te vinden tussen mijn muzikale carrière, lesgeven en vaderschap. Mijn gezin is een grote bron van steun, en ik waardeer de flexibiliteit die ik heb om mijn passies na te streven.
Vlak voor de geboorte van mijn zoon, waren wij op zoek naar een andere woning. Wij zijn een dagje door Weesp gaan fietsen en het voelde meteen goed. Via vrienden vonden wij een prachtig appartement in Weesp. Mijn vrouw, die Amerikaanse is, werd verliefd op de charme van de binnenstad en de natuur rondom Weesp. Voor mij voelde het als een fijne plek, veilig en vriendelijk. Het is ook dichtbij Amsterdam, wat handig is voor mijn werk.
De historische architectuur en de grachten dragen bij aan de unieke charme van Weesp. Het voelt als een stap terug in de tijd, en tegelijkertijd is het een levendige en moderne stad. De combinatie van rust en levendigheid maakt het voor mij een ideale plek om te wonen. De rust en de verbinding met de natuur in Weesp hebben ook invloed gehad op mijn creatieve proces. Soms maak ik lange wandelingen langs het water of door de natuur, en dat biedt ruimte voor reflectie en nieuwe ideeën. Het is een inspirerende omgeving die mijn muziek op een positieve manier beïnvloedt.
Ik zou graag met mijn muziek meer mensen willen bereiken en raken op een positieve manier; een gevoel van herkenning, liefde en positiviteit ermee overbrengen. Mijn wens is eigenlijk dat een groot aantal mensen de kans krijgt om kennis te maken met mijn muziek. Wat ik voor Weesp wens is, het behoud van eigen identiteit en karakter. Amsterdam is er al, Weesp is prachtig zoals zij is.
Auteur: Maria Mihailova.
Ongekend Weesp is een project in het kader van Amsterdam 750.
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
