Op het Namenmonument dat alle Nederlandse Holocaust slachtoffers herdenkt, komt de naam ‘Klara Vuisje’ drie keer voor. De meisjes delen niet alleen hun naam, maar ook hun leeftijd en trieste lot. Ze zijn 12, 13 en 15 jaar als ze in een concentratiekamp worden omgebracht. Ik heb geprobeerd meer te weten te komen over de oudste Klara omdat ze in mijn buurt heeft gewoond.
Klara Vuisje wordt geboren in de zomer van 1927 als eerste kind van David en Betje Vuisje. Zij is vernoemd naar haar oma van moederszijde Klara van Emden, die van 1877 tot 1908 leefde. Het gezin woont in de Tollensstraat in Amsterdam Oud-West ongeveer waar nu Garage Billy zit. De vader van Klara handelt, net als veel Joodse Amsterdammers destijds – in lompen, oude metalen en nette, tweedehands kleding. In het stadsarchief vond ik een marktkaart waarop te lezen is dat hij een vergunning had om langs de deuren te gaan in Amsterdam West en in het centrum. De moeder van Klara is kostuumnaaister. Het echtpaar krijgt nog drie kinderen: Eva (1929), Abraham (1931) en Leo (1935).
Als de nazi’s Nederland binnenvallen verslechtert het leven snel. Op 1 oktober 1940 hangen er bordjes ‘Verboden voor Joden’ bij de ingang van het Vondelpark. En er volgen steeds meer verboden voor Joden. Kinderen moeten naar speciale Joodse scholen. Op 3 mei 1942 moeten alle Joden verplicht een Davidster dragen. Op 14 juli 1942 vindt het eerste transport van Amsterdamse Joden naar Westerbork plaats. Nog geen jaar later stapt ook de familie Vuisje in de trein naar Westerbork, op 6 april 1943 gaan ze op transport naar Sobibor. Ze komen daar aan op 9 april en worden meteen afgevoerd naar de gaskamer. Klara is 15, haar zusje Eva 13, haar broertjes Abraham en Leo 11 en 7 jaar oud.
De familie Vuisje is in mijn gedachte elke keer als ik door ‘hun’ straat loopt. En als ik aan Klara, haar zusje en broertjes denk, kan ik mijn ogen niet sluiten voor het leed van alle kinderen in Soedan, Myanmar, Congo, Oekraïne, Gaza die nu lijden als gevolg van oorlog. Ze verdienen een beter leven!
Lees meer over Joodse markt- en straathandelaren in Amsterdam | Joods Monument
Auteur: Clara Kroes
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
