Sinds 2011 wordt in Amsterdam de Vrijheidsmaaltijd georganiseerd. Een gezamenlijke maaltijd op 5 mei om met elkaar in gesprek te gaan over de kunst van het samenleven en het Nederland van morgen. Aan honderden tafels in de stad schuiven Amsterdammers aan voor ontmoetingen en een gesprek over vrijheid in de stad.
In Amsterdam zijn er meer dan honderd organisaties die op 5 mei een Vrijheidsmaaltijd organiseren. Op pleinen, in parken, straten, op podia en in buurthuizen. Georganiseerd door kunstenaars, buurtbewoners, maatschappelijke en culturele instellingen: de verscheidenheid aan plekken en programma’s is groot. De maaltijden zijn inmiddels niet alleen een Amsterdams ritueel: de Vrijheidsmaaltijden zijn in 2019 omarmd door het Nationaal Comité 4 en 5 mei als nieuwe traditie voor een betekenisvolle 5 mei viering.
Organisatoren geven zelf invulling aan de Vrijheidsmaaltijd en omlijsten deze met muziek, theater, kleine en grote verhalen, workshops, kunst en voordrachten. Ze vinden plaats op onbekende én iconische plekken zoals de Dam, op een varende pont van het GVB, de Centrale Markthal, op de A’DAM Toren, het Anton de Komplein, Plein ‘40-’45, het Leidseplein en het Haarlemmerplein.
De kern van de Vrijheidsmaaltijd is een bijzondere ontmoeting aan de eettafel, waarbij de gasten over vrijheid en onvrijheid spreken: thema’s waar je niet dagelijks bij stilstaat en waar je bij uitstek op Bevrijdingsdag aandacht aan kan geven.
Tijdens de coronapandemie was het niet mogelijk om samen te eten. Het Amsterdams 4 en 5 mei comité en chefs Samuel Levie en Joris Bijdendijk vonden hiervoor een oplossing in de vorm van de Vrijheidssoep: de geboorte van een nieuwe traditie die inmiddels ook landelijk wordt gedeeld. De soep wordt gratis aangeboden aan organisatoren van een Vrijheidsmaaltijd. Hierdoor worden alle maaltijden met elkaar verbonden en eten duizenden mensen op 5 mei hetzelfde gerecht.
Ieder jaar wordt er een bekende chef gevraagd om het recept voor de soep te bedenken. Dit jaar is het de eer aan de Amsterdamse chef Jet van Nieuwkerk die samen met haar oma de keuken in dook voor het recept. Haar Vrijheidssoep is een minestrone met boerenkool en witte bonen. Je kunt de soep zelf maken aan de hand van het recept.
En niet alleen de Vrijheidssoep zag het levenslicht bij de Vrijheidsmaaltijd. Ook het Amsterdamse koekje het Eberhardje is jarig op 5 mei. Tijdens een bijzondere Vrijheidsmaaltijd onder de bogen van het Rijksmuseum in 2018 werd het koekje voor het eerst geserveerd. Aan tafel zaten 500 bijzondere Amsterdammers die door anderen waren genomineerd. Ieder jaar worden de koekjes geserveerd tijdens de Vrijheidsmaaltijden in de stad.
Met dank aan het Amsterdams 4 en 5 mei comité.
Ontdek waar er op 5 mei 2025 Vrijheidsmaaltijden plaatsvinden en waar jij aan kan schuiven!
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
