Documentairemaker en gierzwaluw- en vleermuisonderzoeker René van ’t Erve woont sinds 2005 in Noord. Hij maakte er 5 volksopera’s: meeslepende verhalen op muziek van grote componisten als Verdi en Puccini. Allemaal voor en door Noorderlingen. “De meeste bewoners sloten opera vrij snel in hun hart.”
Een plan voor een opera in de Bijlmer is nu in de maak. Muzikale interesse heeft Van ‘t Erve al zijn hele leven. Hij zong jarenlang in een amateur operakoor. Nu speelt hij trompet in een fanfare. Maar in zijn tuin in Floradorp vertelt de creatieve Van ’t Erve eerst over ‘De Bende van Noord’: zijn net geschreven komische boek over een groep oude, manke, verwaarloosde katten. Die de boel in Floradorp lijken te verstieren, maar uiteindelijk wonderen verrichten. Van ’t Erve heeft Noord omarmd – en andersom. “In 2005 kwam ik vanuit het centrum in Floradorp wonen. De eerste jaren was ik nog veel in mijn oude buurt, vanwege werk en stamkroeg. Maar de opera’s hebben een Noorderling van me gemaakt.”
Van ’t Erve won in 2012 het buurtbudget van € 25.000,- met zijn plan voor de eerste volksopera in zijn eigen Floradorp. “Muziek verbindt. En het leek mij mooi om opera aan Noorderlingen voor te stellen. Bij de meeste buurtgenoten een onbekende of ongeliefde muzieksoort.” Alleskunner Van ’t Erve bedacht, organiseerde en regisseerde de opera. Allemaal vrijwillig. En alles moest hij zelf uitvinden. “Ik ging op zoek naar zangcoaches, tekstschrijvers, productiemensen, technici en een orkest. En natuurlijk getalenteerde zangers en zangeressen.” De vertelling was een Romeo & Julia -achtig liefdesverhaal: jongen uit Floradorp wordt verliefd op meisje van de Buiksloterdijk. “Alleen daarom al wilde ik graag met het Buiksloterkerkkoor werken. Dat is gelukt.”
Van het maakproces maakte Van ’t Erve een documentaire: Opera in de Rimboe, in 2013 zelfs genomineerd op het Nederlands Filmfestival. De film kijkt achter de schermen, van uitvoering en audities tot de kennismaking van Floradorpers met de muzieksoort opera. Bij het luisteren rilt de ene buurvrouw van genot, de volgende buurman van afkeer en weer een ander is tot tranen geroerd. “Veruit de meeste buurtbewoners sloten de muziek, na wat gewenning, in hun hart.”
“De laatste voorstelling van een reeks geniet ik zelf pas echt” René van ’t Erve
“De laatste voorstelling van een reeks geniet ik zelf pas echt”
De Volksopera Floradorp werd 3 keer opgevoerd, op het veldje waar jaarlijks het oudejaarsvuur wordt gehouden. Het succes werd de jaren erna herhaald in Tuindorp Oostzaan, de Van der Pekbuurt, Vogelbuurt en in 2022 in Tuindorp Nieuwendam. Terwijl de radio de opera La Traviata laat klinken, vertelt Van ’t Erve over de stress en het geluksgevoel door zijn volksopera’s: “Pas de laatste voorstelling van een reeks kan ik echt genieten. Er kan namelijk zoveel fout gaan. Mensen die ziek worden, decor dat instort, licht en geluid dat hapert. Maar als het dan eenmaal allemaal goed is gegaan, geniet ik intens. De weken erna loop ik over van geluk en trots dat het ons weer is gelukt. Dat gevoel is met niets te vergelijken.”
Het gebrek aan cynisme, de overvloed aan goeiigheid en saamhorigheid die de volksopera’s oproepen. Dat is wat Van ’t Erve het meeste bijstaat aan al die uitvoeringen. “Blijkbaar hoort bij het moderne leven dat iedereen een soort onvervuld verlangen heeft naar warmte, liefde en saamhorigheid. Opgehoopt in ieders reservoir komt het er bij zo’n volksopera in 1 keer uit.”
De gemeentekrant Amsterdam komt 6 keer per jaar uit. De oplage is 523.000 exemplaren. Zo krijgen alle Amsterdamse en Weesper huishoudens en bedrijven in 1 keer alle gemeentelijke informatie op de mat.
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
