Dochter van een meisje van Van Houten

Met haar ouders en haar oudere broer woonde Rita in de Slijkstraat, boven een tapijtwinkel. Aan de overkant zat Nelis de ijsboer en op de hoek de Unic, een gezellige winkel in huishoudartikelen, de voorloper van de Blokker. De bakker had de sleutel van hun woning en legde elke dag een brood op de trap. Rita’s lagere school was de Plesmanschool aan de Singel en daarna ging ze naar de Hogewey-mavo in de Amstellandlaan.

Rita hield van kunst en kon goed tekenen en daarom besloot ze beeldende vormgeving te gaan studeren aan Academie De Schans in Amsterdam. Daarvoor ging ze op kamers in die grote stad. Na haar studie had ze verschillende banen, onder meer in PR en Marketing en in de reclame en verhuisde ze twee keer buiten Weesp. Maar telkens besloot ze toch weer terug te gaan naar haar geboorteplaats, ‘met hangende pootjes’. Ze miste Weesp, haar geliefde stad met het dorpse karakter, waar iedereen elkaar gedag zei en ook heel veel leuke uitgaansmogelijkheden waren, zoals optredens van Herman Brood en Gruppo Sportivo. Daarvoor hoefde je helemaal niet naar Amsterdam.

Rita’s vader Sijbrand (of Bras, zoals iedereen hem noemde) was een rasechte Weesper, maar haar moeder Nel niet. Die kwam oorspronkelijk uit Utrecht en was pas later in Weesp terechtgekomen, als ‘meisje van Van Houten’. Als 15-jarige had Nel met succes gesolliciteerd bij de Weesper chocoladefabriek, want ze zochten daar ‘nette flinke meisjes’, bij voorkeur met kleine, fijne handjes. Elke werkdag werd Nel met een groep andere meiden uit Utrecht per bus naar de fabriek in Weesp gebracht en aan het eind van de werkdag reden ze weer terug. Bij Van Houten moest ze in haar smetteloos witte uniform de chocolaatjes met een spuitzakje versieren en netjes inpakken. En natuurlijk haalde ze met de andere meiden geregeld lolletjes uit: ‘Eéntje in het doosje en ééntje in de mond.’

Dat er bij Van Houten zulke leuke meisjes werkten, bleef niet lang onopgemerkt, want de jongens uit Weesp waren altijd op jacht. Ze zochten verkering, het liefst van buiten de stad. Vaak stonden ze op het kruispunt bij de fabriek van Van Houten te wachten op de bus met de meisjes. En zo gebeurde het dat Bras en Nel elkaar ontmoetten en verliefd werden. In het begin waren er wel wat problemen want ze waren natuurlijk nog erg jong en hadden ook allebei een ander geloof, hij was gereformeerd en zij katholiek. Hun ouders vonden dan ook dat ze het moesten uitmaken, maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan: na een paar jaar verkering raakte Nel in verwachting en moest er worden getrouwd.

Als gehuwde vrouw moest ze stoppen bij Van Houten en ze trokken in bij de ouders van Bras, in een arbeidershuisje vlak bij de Vecht, om de hoek bij het huidige café ‘t Helletje. Gelukkig kregen ze al snel hun eigen woning in de Slijkstraat, die ze eerst wel moesten delen met een ander gezin. Daar woonden ze tot het pensioen van Bras in 1995. En daarna verhuisden ze naar een seniorenwoning in Bussum, waar Bras het erg naar zijn zin had. Maar Nel bleef altijd heimwee houden naar Weesp, waaraan ze inmiddels erg gehecht was geraakt.

Rita woont nog steeds met veel plezier in Weesp, hoewel ze het karakter van de stad in de loop der jaren heeft zien veranderen, vooral sinds de samenvoeging. Volgens haar overschaduwt Amsterdam Weesp te veel en wordt er in de regelgeving niet altijd rekening gehouden met lokale belangen: verplichte vaarvignetten, overal betaald parkeren en 30-kilometerzones. De dorpse sfeer verdwijnt, niet in de laatste plaats door de bouw van de nieuwe wijk Weespersluis richting Muiden, waardoor Weesp er in één klap ongeveer 10.000 inwoners bij krijgt. Daardoor staat iedereen ineens op zaterdag in de file op het parkeerdek van de supermarkt.

Toen Rita in 2024 stopte met werken, besloot ze haar tijd meer te gaan besteden aan kunst en cultuur en meldde ze zich aan als vrijwilliger bij Museum Weesp. Daar werkt ze nu als gastvrouw en als er bezoekers komen die de Van Houten-zaal in het museum willen bezichtigen, leidt zij ze daar graag rond. Met de verhalen en anekdotes van moeder Nel en haarzelf.

Auteur: Otto Haan