Sla navigate over

Ken je de kortste snelweg van Nederland?

20 mei 2025
Geschreven
Video en beeld
Zuid
Verleden
Verdwenen uit het straatbeeld

In 1885 opende het Rijksmuseum. De lege plek erachter, het Museumplein, is al meerdere keren van gedaante verwisseld: het was een ijsbaan, de beruchte ‘kortste snelweg van Nederland’ en nu een weilandachtig stadspark. De komende jaren gaat het Museumplein weer op de schop. We laten u aan de hand van prachtige foto's de geschiedenis van het plein zien.

De kortste snelweg van Nederland. 1955. Gezien naar het Museumplein met de korte klinkerweg waarop automobilisten graag keihard reden.

Veertig jaar lang raceten auto’s dwars over het Museumplein. Van de Van Baerlestraat tot het Rijksmuseum lag een 500 meter lang stuk rijweg waar het gaspedaal op mysterieuze wijze net iets te ver ingedrukt moést worden. Bij menig Amsterdammer staat het karakteristieke geroffel van het geluid van autobanden op de straatklinkers in het geheugen gegrift.

Het Museumplein is een van de bekendste plekken in de stad. Eromheen liggen 4 van de belangrijkste culturele instellingen van Nederland: het Rijksmuseum, het Stedelijk Museum, het Concertgebouw en het Van Gogh Museum. Er komen veel nationale en internationale bezoekers.

1892. Kaart van Amsterdam. Je kunt goed zien hoe de vorm van het Museumplein afwijkt van de 19e-eeuwse wijken als De Pijp en Oud-West.
1894. Foto van Jacob Olie. Het nieuwe Stedelijk Museum
1895. Het Concertgebouw gezien vanaf het Museumplein. Foto: Jacob Olie
1905. Rijtuig van stalhouderij H.H. Everhard. Op de achtergrond het Concertgebouw.
1928. Bovenaan het Concertgebouw, Van Baerlestraat 98. Rechts onder de Paulus Potterstraat. Het plein was een met bomen omzoomd grasveld met daarin het sportterrein.
1930. Luchtfoto van het Concertgebouw en omgeving
Rond 1930. Sproeiwagen van stadsreiniging onder de onderdoorgang van het Rijkmuseum in de Museumstraat.
1953. Kinderen spelen op het braakliggende Museumplein.
1961. Kiosk voor het Stedelijk Museum
1977. Landelijke demonstratie tegen verkeersonveiligheid. Het harde rijden was óók op het Museumplein gevaarlijk.
21 november 1981. De demonstratie tegen de plaatsing van kruisraketten met een atoomtaak in Nederland. De demonstratie bestond uit een mars door de binnenstad van Amsterdam met afsluitend een manifestatie met sprekers op het Museumplein. De demonstratie trok meer dan 400.000 deelnemers. ‘Liever met een Rus in bed dan een kruisraket’, was een van de leuzen.
1982. Taxichauffeurs komen samen op het Museumplein om hun vermoorde collega Siebelink te gaan begraven. Foto: Frans Busselman
1982. Vrije busbaan op het Museumplein.
2017. Luchtfoto Museumplein finale Ajax - Manchester United
2021

Beeld: Stadsarchief

Historische achtergrondverhalen

Wekelijks komen er nieuwe historische achtergrondverhalen bij op de nieuwspagina van de gemeente Amsterdam. Een deel van deze verhalen verschijnt ook in de gemeentekrant Amsterdam. De oplage is 523.000 exemplaren en komt zes keer per jaar uit in heel Amsterdam.

Meer weten?

* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.