Sla navigate over

Wat waren Ajax' eerste successen? Ajax 1918-1940

25 juni 2025
Video en beeld
Geschreven
Oost
Hele stad
Verleden
Ajax
Sport

Amsterdam werd in de jaren '30 hard geraakt door de economische crisis. Precies in die periode werd Ajax maar liefst vijf keer landskampioen en vestigde zich definitief als topclub. Ajax bouwde in 1934 ook nog het nieuwe stadion De Meer, een enorme prestatie in die moeilijke jaren.

Menno Pot: schrijver, journalist en Ajax-columnist. Stadsarchief

Ajax was toonaangevend en dat werd versterkt door de opkomst van massamedia, met geïllustreerde sportbladen, de radio, het bioscoopjournaal van Polygoon en plaatjesalbums zoals Miss Blanche. Heel Nederland wist dat Jan de Natris, Piet van Reenen en Wim Anderiesen bij Ajax speelden. Ze werden sporthelden en herkend op straat. Ook het klassieke Ajax-logo van de Griekse held kreeg nationale bekendheid.

Jack Reynolds

Jack Reynolds – Sjek Rijnols in plat Amsterdams – is één van de meest invloedrijke Ajax-coaches ooit. Vanaf zijn aanstelling in 1915 bracht hij clubdiscipline en een technisch georiënteerde speelstijl, met verzorgd, aanvallend voetbal. Zijn regels golden voor iedereen, van het eerste elftal tot de allerjongste jeugdspelers. Met succes, want in de 24 seizoenen dat hij Ajax trainde, won de club vijftien afdelingskampioenschappen en acht landstitels.

Tijdens het eeuwfeest van Ajax in 2000 roemde oud-voorzitter Jan Melchers het werk van Reynolds: “Hij heeft van het ongeorganiseerde gedoe van Ajax de beroemde Ajax-school gemaakt. Michels, Cruijff en Van Gaal: ze speelden allemaal het spelletje van Reynolds. Het hele glorieuze bestaan van Ajax is aan Reynolds te danken!” Reynolds zelf bleef nuchter, ook in slechte tijden: “Ajax mag dan misschien de laatste tijd minder goed hebben gespeeld, weest U gerust, dat komt wel in orde en heb ik voor U allen één verzoek: Blijf Ajax trouw.”

Het Houten Stadion, september 1930, C. F. Jansen, Collectie Leenheer, Martelhoff, Jansen
Ajax-penning, ontworpen door Eduard Hüttl, 1924. Bron: Collectie Amsterdam Museum.
200 Vooraanstaande Voetballers Competitie 1931-1932, Miss Blanche Luxe Album (4e serie). Bron: AFC Ajax.
Elftalfoto uit de jaren 30 met helemaal links met jas en hoed Jack Reynolds. Bron: AFC Ajax
Jack Reynolds traint de jeugd. Bron: AFC Ajax.
Briefpapier van Ajax, 1928. Stadsarchief
De bouw van stadion De Meer op een krantenknipsel uit het Algemeen Handelsblad, 18 augustus 1934. Stadsarchief
oorzitter M. Koolhaas houdt een speech bij de opening van het Ajaxstadion De Meer aan de Middenweg 401, 10 december 1934 .

Elf primeurs uit die tijd

  1. 1920: de eerste vrouwenwedstrijd

Twee gelegenheidselftallen van vrouwelijke korfballers speelden in Oostzaan tegen elkaar, waarover werd geschreven in verschillende kranten. Daarom weten we zeker dat die wedstrijd is gespeeld.

  1. 1921: de eerste Klassieker

Op 9 oktober 1921 begon de meest intense rivaliteit in de Nederlandse sport. In Rotterdam werd het 2-2.

  1. 1921: het eerste koninklijke bezoek

Koningin Wilhelmina was dol op schaatsen, wielrennen en paardensport, maar had een hekel aan voetbal. Pas in 1921 was ze een half uur in een voetbalstadion, in het Kasteel van Sparta.

  1. 1924: het eerste klassieke Ajax-logo

Eduard Hüttl ontwierp in 1924 een penning met de afbeelding van de Griekse held Ajax. Het is het oudste ontwerp dat we kennen.

  1. 1926: de eerste profvoetballer

Gerrit Visser werd geboren in Nieuwendam. Hij werd bekend als een speler van Stormvogels uit IJmuiden. Na zijn verhuizing naar de Verenigde Staten werd hij profvoetballer in dat land.

  1. 1926: de eerste supportersvereniging van Ajax

Op 18 november 1926 schreef het Clubnieuws van Ajax dat een groep supporters een eigen vereniging had opgericht om het eerste elftal aan te moedigen. ‘Veel succes!’

  1. 1928: het eerste radioverslag

Han Hollander verzorgde voor de AVRO-radio het verslag van Nederland – België. Dat was in het Nederlandsch Sportpark, de voorganger van het Olympisch Stadion.

  1. 1928: de eerste Ajax-wedstrijd in het Olympisch Stadion

Kort na de opening van het Olympisch Stadion speelde Ajax daar vriendschappelijk tegen DWS. De eerste officiële wedstrijd was in 1930 tegen Velocitas uit Groningen (8-0).

  1. 1934: de eerste keer “10! 10! 10!”

In het Olympisch Stadion won Nederland met 9-3 van België. Vlak voor het einde begonnen de Nederlandse supporters opeens “10! 10! 10!” te schreeuwen.

  1. 1934: de eerste wedstrijd van Ajax in de Meer

Ajax verhuisde vanuit het Houten Stadion naar De Meer, ook in de Watergraafsmeer. Bij de opening werd Stade Français met 5-1 verslagen.

  1. 1934: de eerste vliegreis

Willem II reisde in 1934 met het met vliegtuig naar Groningen voor een uitwedstrijd, een primeur. Ajax vloog in 1948 voor de eerste keer, naar Limburgia in Brunssum.

Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam

Ajax en Amsterdam vieren samen feest! In 2025 bestaat Ajax 125 jaar en viert de stad Amsterdam haar 750-jarig bestaan. Hét moment om stil te staan bij de unieke band tussen de club en de stad. Dit verhaal is deel van de tentoonstelling Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam. Deze is gratis te bezoeken van 25 april t/m 31 augustus in de hal van Stadsarchief Amsterdam.

Meer weten?

* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.