Amsterdam is altijd een hondenstad geweest. Ze leefden met mensen in huis, speelden op straat en werkten als wakers of trekhonden. Af en toe kwamen honden zelfs in contact met het strafrecht. Dit gebeurde bijvoorbeeld als honden mensen aanvlogen of als ze zelf werden aangevallen. In de achttiende eeuw stapte men dan naar de schout om verslag te doen en de schuldige aan te wijzen. Hun getuigenissen werden door een notaris vastgelegd die eeuwen later nog steeds te lezen zijn in het archief.
Met deze akten leren wij bijvoorbeeld van het verhaal van Schipper, wiens hond in 1781 gestolen en doorverkocht was aan Anna Catharina Valkenburg. Een halfjaar lang heeft Schipper gezocht naar zijn hond, totdat hij hem uiteindelijk bij Anna zag. Na een mislukte onderhandeling besloot Schipper de hond terug te stelen van Anna. Een paar dagen later brak hij bij Anna in met twee vrienden. Zijn vrienden hielden Anna en haar huilende dochter vast terwijl Schipper zijn hond terugnam.
Van deze dramatische verhalen kunnen wij leren hoe honden gekocht en verkocht werden in de tijd voordat dierenwinkels bestonden, hoeveel mensen van hun honden konden houden en welke risico’s mensen durfden te nemen om hun viervoetige vrienden veilig te stellen. In mijn hoofdstuk gebruik ik dit soort verhalen om te ontdekken hoe het dagelijks leven van honden in vroegmodern Amsterdam eruit zag: hun vriendschappen en conflicten, hoe ze door de stad mochten bewegen en wat hun taken thuis waren.
Auteur: Daan Jansen
Dit verhaal is gebaseerd op een hoofdstuk van Daan Jansen in Amsterdam Diaries, Life Writing and Identity. Urban Lives (Amsterdam University Press 2025). Redactie: Marleen Rensen, Leonieke Vermeer, Laura van Hasselt en Ernestine Hoegen). Vanaf 24 oktober gratis online te lezen.
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
