Adriaan Doorneveld (1924-2003) was een door en door Amsterdamse schipper. Eerst voer hij jarenlang op de binnenvaart in en rond de stad, daarna op de pont over het IJ. Bijna zestig jaar lang hield hij een dagboek bij – iedere dag, zelfs als hij ziek was of nachtdienst had.
Alle aantekeningen zijn geschreven in rode inkt, in een prachtig regelmatig handschrift. Doorneveld had alleen lagere school gehad, maar schrijven kon hij. Tussen de dagen trok hij met een liniaal een kaarsrechte blauwe lijn.
Het eerste dagboek begint in 1944, tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het laatste eindigt in 2002, kort voor Doornevelds dood. Het ene moment schrijft Doorneveld dat hij aardappelen heeft geschild (dat deed hij bijna elke dag!), het ander over een historisch bezoek van Churchill aan Amsterdam. Hij schrijft ook over zijn liefde voor Bep Hoorn, zijn latere vrouw, die ook uit een binnenvaartfamilie kwam. Of over de eerste editie van Sail, in het vorige jubileumjaar 1975.
En bijna elke dag, kort maar krachtig: ‘schoon schip gemaakt.’ Een binnenvaartschip is werk en woning tegelijk. Dat moet piekfijn in orde zijn.
“Soms bezocht hij wel drie musea op één dag. ”
Na zijn pensionering in 1986 wandelde en fietste hij veel door de stad, en werd hij een groot museumbezoeker. Hij ging het liefst naar het Rijksmuseum of het Amsterdams Historisch Museum, maar er is geen museum in Amsterdam dat hij niet van binnen heeft gezien. Soms bezocht hij wel drie musea op één dag. Doorneveld kende de stad als geen ander – zowel vanaf het water als aan land. Zijn dagboeken zijn te vinden in het Nederlands Dagboek Archief.
Dit verhaal is gebaseerd op een hoofdstuk in Amsterdam Diaries, Life Writing and Identity. Urban Lives (Amsterdam University Press 2025). Redactie: Marleen Rensen, Leonieke Vermeer, Laura van Hasselt en Ernestine Hoegen). Vanaf 24 oktober gratis online te lezen.
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
