Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne vangt de gemeente Amsterdam vluchtelingen op, in samenwerking met verschillende hulpverlenende organisaties. De Regenboog Groep biedt opvang aan bijna 400 Oekraïense vluchtelingen op twee locaties in Weesp. Er is 24 uur per dag begeleiding en beveiliging aanwezig in de panden. De medewerkers bieden professionele hulp en ondersteuning, zodat de nieuwe bewoners zich weer kunnen richten op hun toekomst.
In de opvanglocatie aan het Van Houten Industriepark, ontmoette ik Annelies Westra en Iryna Sypota uit Kiev.
Annelies zet zich al haar hele leven in voor vluchtelingen en mensen in nood. Zij verhuisde ruim 50 jaar geleden van Brabant naar Weesp. Niet alleen vanwege haar werk, maar ook vanwege de rijke geschiedenis van de stad. Annelies ontdekte dat haar betovergrootvader ooit een smederij in Weesp runde in de achttiende eeuw. Het was een grappig toeval dat haar moeder ook banden had met Weesp door haar voorouders. Toen Annelies haar verhaal deelde met haar schoonmoeder, bleek dat ook haar wortels diep verankerd waren in de geschiedenis van Weesp. Beide moeders, van verschillende families, hebben ongetwijfeld elkaars voorouders gekend.
Annelies werkte ruim 45 jaar als docent beeldende vakken in het voortgezet onderwijs, met haar hele ziel en zaligheid. Kennis overdragen en mensen helpen is haar passie. Zo helpt zij momenteel Zoia, een Oekraïense leerkaracht, met de taalles aan de Oekraïners op de locaties in Weesp. Samen met andere betrokkenen zet zij zich in om de kinderen een warm welkom te heten met leesboekjes en geschiedenislessen, maar ook met liefde en zorg.
“De kinderen hebben niet alleen verschillende achtergronden en ervaringen, maar ook een emotioneel beladen reis achter de rug. Ze hoeven niet de vaderlandse geschiedenis uit hun hoofd te leren, maar een beetje kennis maakt hun nieuwe thuis begrijpelijker.” Annelies deelt mee in de intensiteit van hun ervaringen. De gedachte aan kinderen die een nieuwe taal en cultuur moeten omarmen, raakte haar diep.
Vanuit haar vrijwilligerswerk kruiste haar pad met dat van Ludmila, die gevlucht was uit Oekraïne. Een ontmoeting die aanvankelijk vreugdevol was, maar tragisch eindigde. Ludmila overleed kort na haar aankomst in Weesp, waardoor haar zoon alleen achterbleef. Het was een aangrijpende gebeurtenis die Annelies diep raakte, maar ook een kans bood om haar medemens bij te staan.
Kort erna ontmoette Annelies Iryna en dat resulteerde in een hechte vriendschap. Iryna is weduwe. Op een dag, nadat ze haar baan in Kiev verloor en de spanningen in haar thuisland toenamen, besloot Iryna het roer om te gooien. Zij pakte haar spullen, nam afscheid van haar familie, haar volwassen kinderen en kleinkinderen en waagde de sprong naar het onbekende. Haar reis bracht haar naar Amsterdam. In het begin was alles overweldigend. De cultuurshock, de vreemde taal, de nieuwe omgeving. Iryna voelde zich als een vreemdeling in een vreemd land. Maar langzaam begon Amsterdam haar charme te tonen. De architectuur, de grachten, alles was anders, maar op een mooie manier.
“De betrokkenheid van de mensen in Weesp is hartverwarmend” Iryna Sypota
“De betrokkenheid van de mensen in Weesp is hartverwarmend”
Vanuit Amsterdam kreeg Iryna een plek in het opvangcentrum in Weesp waar ze Annelies ontmoette. “Annelies is een engel, een prachtig mens; attent, betrokken en warm” zegt Iryna vol liefde. Tijdens de eerste ontmoeting ontdekte Annelies dat Iryna bijna jarig was. Zij nam haar mee naar een rustig restaurant aan de oever van de Vecht en trakteerde haar op taart. Dit gebaar van vriendelijkheid raakte Iryna diep en het maakte haar verblijf in Weesp des te warmer. “Ondanks dat ik geen Nederlands spreek, alleen een beetje basaal Engels, communiceren wij via een vertaler, of via de app en dat gaat hartstikke goed. Wij lopen door de stad, gaan naar de markt, of drinken koffie met de mensen van de kerk. De betrokkenheid van de mensen in Weesp is hartverwarmend”.
Ondanks de rustige omgeving en goede voorzieningen moet Iryna bekennen dat ze haar geboorteland mist. Zij maakt zich constant zorgen over haar familie daar, vooral haar zoon die zich regelmatig aan het front bevindt om voorraden en medicijnen te leveren, te midden van de gevechten.
Tot slot deelt Iryna haar hoop op een betere toekomst en hoop op vrede in Oekraïne, waarbij ze benadrukt dat positieve gedachten de weg wijzen naar een positieve toekomst.
Auteur: Maria Mihailova.
Ongekend Weesp is een project in het kader van Amsterdam 750.
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.