Jaap Maljers en Veronique Swinkels verbouwden en bewonen hun grachtenpand met respect voor de historie, omdat het zoveel meer is dan zij ooit kunnen zijn.
In de gang van het grachtenpand van Jaap Maljers en Veronique Swinkels hangt een zwarte spiegel uit 1560. Het glas is getekend door kleine barstjes. “Moet je je voorstellen wie er allemaal in die spiegel heeft gekeken”, zegt Maljers. “Notabelen, vrouwen met zo’n gesteven kapje, dienstbodes misschien wel. En dan staat er nu zo’n ongeregeld figuur met een T-shirt in te staren!”
“Serial entrepeneur” Maljers (1961) is ondernemer in de gezondheidszorg en medische technologie. Zijn ouders waren expats en hij groeide op in verschillende landen over de hele wereld. Toch voelt Amsterdam als thuis. Veronique en hij wonen er sinds eind jaren zeventig, hun vier kinderen zijn er geboren. “Ik denk dat we het Amsterdammer-zijn dicht naderen.”
“Als we in Istanbul zijn, waar ik ook een deel van mijn jeugd heb gewoond, zitten we altijd een uur in de taxi voor we bij een afspraak zijn. Hier in Amsterdam kun je leven als een global citizen, maar dan op de fiets. Als ik tien minuten peddel ben ik bij het Concertgebouw, Carré of de Stadsschouwburg. Er zijn hier honderdvijftig restaurants in de buurt, waaronder vele met een Michelinster. Het is veilig op straat. Zulk comfort kom je echt maar in heel weinig steden tegen.”
Maljers zit in de zonovergoten, dertig meter diepe achtertuin. Een fontein borrelt, vogels fluiten. Van drukte in het hart van de stad merk je hier niets. “In 2017 hebben we het huis gekocht”, vertelt hij. “We kwamen uit Zuid en wilden graag terug naar het Centrum toen de kinderen het huis uit waren. De randen van de grachten hebben ons altijd het meest getrokken, en zo kwamen we terecht in de Amstelveldbuurt. Hier kunnen we wonen en werken, en we genieten enorm van de tuin op het zuiden.”
In eerste instantie vielen ze voor de huiselijkheid. “Het huis is heel groot, maar goed geproportioneerd. Er is geen megawoonkamer, zoals je in veel grachtenpanden ziet. Bij ons kun je prima met tien mensen zitten, maar ook met z’n tweeën is het gezellig. We zijn er eerst een jaar gaan wonen om het huis in vier seizoenen mee te maken. We wilden het eerst leren kennen, voordat we gingen verbouwen.”
“Het huis is niet van ons, wij lenen het van de tijd. Zo voelen we dat. Dit huis is groter en meer dan wij ooit kunnen zijn. Het dwingt respect af, en dat is prettig. Het geeft ons ook kaders om te zien wat we wel en niet willen veranderen.”
Als ze er net wonen, giert de wind door de glas-in-loodramen. In de gang waait het zo hard dat je haar om je hoofd wappert. De energierekening is 1500 euro per maand. “Dus ja, we zijn gaan verduurzamen, al is dat bizar ingewikkeld in een monument. Klimaatverandering is een wereldprobleem, en dan zouden wij hier duizenden kuubs aardgas de lucht in spuiten omdat we onze woning niet mogen verduurzamen? We hebben het wel gedaan. Voor het wooncomfort en als bescheiden bijdrage aan een iets beter milieu.”
Het huis is verbouwd met gevoel voor historisch detail. Zo zit de oude plankenvloer nog in de appartementen die voor de inmiddels uitgevlogen kinderen zijn gemaakt. Op de vliering is zelfs nog het grote tandwiel te zien, waarmee vroeger de voorraden naar boven getakeld werden. De woonkamer kreeg een kobaltblauw fluwelen behang, passend bij het plafond met goudkleurige details.
“Kobalt was de duurste kleur die er was. Die kleur werd alleen in de achterkamer gebruikt, zodat je het van de straatkant af niet kon zien.” Overal aan de muur hangen oude kaarten van de stad, en waar je ook kijkt, staat kunst. “Nou ja, kunst… ik zie het meer als relikwieën uit ons leven. Overal hebben we een verhaal bij. Maar ik moet je wel even een kunstwerk laten zien dat speciaal voor ons gemaakt is en waar ik heel erg blij mee ben.”
Dat kunstwerk hangt in het souterrain. Een lage ruimte, waar je direct onder de originele balken zit. Aan de muur hangt een videokunstwerk van de Amsterdamse kunstenaar Jacco Olivier. Het bestaat uit bijna zes meter scherm, waarop in drie kwartier een abstracte onderwaterwereld aan je voorbijtrekt. “We zetten hem altijd aan tijdens teammeetings of diners. Het heeft een meditatief effect.”
“Het is een groot voorrecht om hier te wonen, maar we voelen dat er ook een plicht bij zit. We zorgen voor dit pand, we onderhouden het, zodat we het in goede staat terug kunnen geven aan de tijd.”
Auteur: Brechtje Keulen van Bureau Wibaut
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
