In het midden van onze binnentuin staat een grote loofboom. Elke ochtend ontbijten we aan de keukentafel met uitzicht op haar groene kruin. Een buurman heeft er een schommel aan opgehangen. In de zomer hoor je tot laat de buurkinderen lachen, op de trampoline springen, door het gras rennen. Op warme dagen zitten we onder de takken met bordjes en een picknickkleed. De boom heeft de buurt zien veranderen, bewoners komen en gaan, kinderen vallen, huilen en weer opstaan. Ze is een stille getuige van alles.
Zo voel ik me soms ook. Als een toeschouwer van alles om me heen in Nieuw-West. Ik woon hier bijna tien jaar, maar toch vraag ik me af of ik überhaupt het recht heb om een verhaal over Nieuw-West te vertellen. Als relatief nieuwe bewoner voelt het alsof ik geen claim heb op dit stadsdeel. Veel Nieuw-Westerlingen zijn hier geboren en getogen. Wie ben ik?
En toch is Nieuw-West de plek waar ik voor het eerst een gevoel van thuis ontdekte. Ik verruilde België voor Nederland, en ontdekte hier een wereld die radicaal anders was dan waar ik opgroeide. Daar, in een klein West-Vlaams dorpje, was mijn familie de enige met wortels buiten Europa. Thuis was ik altijd anders. Hier, in mijn nieuwe thuis, ben ik een van velen.
Vaak vragen mensen me hoe de overgang was van Vlaanderen naar Amsterdam. En telkens moet ik glimlachen: het ging bijna moeiteloos. Nieuw-West voelde als een zachte landing.
“Voor zichtbare moslimvrouwen zoals ik, is de wereld buiten Nieuw-West vaak juist onveiliger”
Wanneer ik weer in België ben, daarentegen, voel ik telkens opnieuw spanning. Elke wandeling op straat voelt bijna als een test. Als zichtbare moslimvrouw kan elke persoon die mij aankijkt me potentieel afkeuren, op me neerkijken of me zelfs ronduit haten. Dat laat ook het stemgedrag van het dorp zien. Wanneer ik dus op bezoek ga, betekent in de publieke ruimte zijn: voortdurend afvragen wie er naar me kijkt, en waarom. Je bent constant op je hoede, klaar om te incasseren als dat nodig is.
In Nieuw-West verdween die spanning. Hier kon ik opgaan in anonimiteit. Hier kon ik zijn zonder uitleg. Hier voel ik me veilig.
Voor veel buitenstaanders klinkt dat misschien vreemd. Nieuw-West heeft in media en bij beleidsmakers vaak een slechte reputatie. Er wordt gesproken over criminaliteit, armoede, overlast. En die problemen bestaan ook — ik wil ze niet bagatelliseren. Maar dat is slechts één kant van dit stadsdeel. Daartegenover staat een buurt die verschillen omarmt. Waar groeten vanzelf gaat. “Asalaam aleikoum.” Waar er altijd iemand is die je helpt met een boodschappentas of een lekke band. Waar de marktkramer mijn zoontje altijd een rijpe banaan in de handen stopt — “bsahha.” Waar je sfenj kan eten en atay kan drinken op het plein, en je je even op vakantie in Marokko waant.
Voor zichtbare moslimvrouwen zoals ik, is de wereld buiten Nieuw-West vaak juist onveiliger. Hier, in Nieuw-West, kan ik ademhalen.
Het viel me laatst op: de boom in onze binnentuin heeft twee stammen. Uit één wortel groeien twee richtingen, verschillend maar onafscheidelijk. Zo voelt Nieuw-West voor mij. Een plek die me leerde dat identiteit niet enkelvoudig hoeft te zijn. Dat je niet hoeft te kiezen tussen hier of daar, tussen wie je was en wie je wordt. Hier mag je groeien zoals die boom: vertakt, meervoudig, maar stevig geworteld.
Warda
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
