Hoe wij hier ook samenkwamen: Suriname

Ik woonde in een pension in de Warmoesstraat, waar de omstandigheden vaak slecht waren. De kamers waren klein en vervallen en de stapelbedden waren krap en ruw, ik voelde de stekels van de matras onder me. De beelden van die tijd staan mij nog steeds bij. De woningnood onder Surinamers en Antillianen in Nederland was een schrijnend probleem. Maar Stichting BEST, die mede door Jane Wijdenbosch werd opgericht, en andere organisaties als LOSON en de Vereniging Ons Suriname, kwamen met een plan om actie te ondernemen.

Terugkijkend op die periode zie ik nog de vastberadenheid van mensen die zich aansloten bij de Kraakbeweging en gebouwen bezetten die leegstonden. Het doel was duidelijk: de overheid moest meer woningen beschikbaar stellen voor Surinamers en Antillianen.

Die dagen staan me nog levendig voor de geest, vooral de discussies en de debatten. Maar ondanks de spanning en de adrenaline gaf de passie om iets te veranderen ons moed. Het was een tijd van onrust, maar ook van grote solidariteit. En dat gevoel van saamhorigheid is iets wat ik nooit zal vergeten.

Ik herinner me vooral de welzijnsorganisaties waar ik actief bij betrokken was, waar de Afro-Surinaamse cultuur als een kleurrijke Fayalobi-bloem tot leven kwam. Daar werden mensen empowered en konden ze zichzelf zijn. Door middel van culturele activiteiten zoals dans, muziek en theater konden wij onze gevoelens en ervaringen uiten en delen met anderen. Deze ontmoetingsplekken boden ruimte waar mensen van verschillende generaties samenkwamen en van elkaar konden leren.

Ik denk terug aan de ouderen die ik heb ontmoet, zoals Mamé, Edmé Herfst, Olga Mijnals en Elfride Spier, die hun wijsheid en ervaringen deelden met studenten. Ik denk vaak aan de passie en toewijding van progressieve studenten, bestuursleden en kaderleden van de organisaties die zich hebben ingezet voor de rechten en belangen van Surinamers in Nederland.

Stichting BEST, Centrum Anton de Kom en het Hugo Olijfveldhuis waren ontmoetingsplekken die niet alleen belangrijk waren voor de individuele ontwikkeling van Surinamers en Antillianen, maar ook voor de ontwikkeling van de gemeenschap als geheel. Ik herinner me de keren dat ik naar de culturele activiteiten van Norine Baarn ging en zag hoe mensen elkaar ondersteunden.

Hier was ik als 11-jarige onder andere samen met Rolanda van Embricqs, Elly en Regina Hasselbaink, Jetty Fleur, Steven Mijnals en tal van leeftijdsgenoten naar vakantiekampen gegaan. Het was een feest om bij elkaar te zijn. We hadden veel respect voor begeleiders als Carmen en Henk Burleson, Lystra Spier, Peter en ook mijn zus Julieta Koswal, die tijdens de vakantiekampen en andere activiteiten toezicht hielden en ondersteuning verleenden.

Het werk van Djinti, de dichter en zanger, heeft mij daar geraakt. Ik besef dat de Afro-Surinaamse cultuur een krachtige bron van inspiratie en empowerment voor onze gemeenschap is. Herdenkingen als Keti Koti zijn voor mij een bewuste manier om contact te maken met mijn voorouders en mijn wortels. Tijdens deze momenten bij het Centrum Anton de Kom realiseerde ik me hoe belangrijk het is om onze cultuur te vieren en door te geven, om elkaar te versterken en een gevoel van gemeenschap te creëren.

Stichting BEST, Centrum Anton de Kom en het Hugo Olijfveldhuis waren veilige plekken waar ik kon samenkomen met andere Surinamers en Antillianen. Daar konden we openlijk praten over onze zorgen, uitdagingen en dromen, en elkaar constructieve feedback geven om van elkaars tekortkomingen te leren. Deze plekken gaven me de kracht en veerkracht om de uitdagingen van het dagelijks leven aan te gaan en onze gemeenschap te versterken.

Ondanks dat kansengelijkheid steeds hoger op de agenda staat, valt het op hoe weinig aandacht er is voor de fysieke plekken die sociale contacten bevorderen. We hebben ervaren hoe belangrijk Centrum Anton de Kom en Stichting BEST waren voor de Surinaamse en Antilliaanse gemeenschap in Amsterdam. Maar helaas zijn deze plekken verdwenen, en dat heeft negatieve gevolgen voor kinderen en jongeren die dit het hardst nodig hebben. Het is hoog tijd dat we hierin opnieuw gaan investeren.

“Ik geloof dat het essentieel is om te investeren in gebouwen en voorzieningen die sociale contacten bevorderen en kansengelijkheid stimuleren. Dit is niet alleen belangrijk voor de Surinaamse en Antilliaanse gemeenschap, maar voor alle inwoners van Amsterdam.
Ik denk dat wanneer we aandacht besteden aan de rijke normen en waarden die voortkomen uit de Afro-Surinaamse cultuur en verbonden zijn aan de Afrikaanse cultuur, we kunnen werken aan identiteitsvorming als herstel.

Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de verschillende vormen van eenzaamheid die door sociale interactie en ontmoeting voorkomen kunnen worden. Empathie speelt hierbij een cruciale rol. Door ons meer in te leven in de ervaringen en gevoelens van anderen, kunnen we een dieper begrip ontwikkelen voor de mensen om ons heen en meer effectieve oplossingen vinden voor de uitdagingen die ze tegenkomen.

Laten we samenwerken om een Amsterdam te creëren waar iedereen kansen heeft om te groeien en te ontwikkelen. Laten we investeren in gebouwen en voorzieningen die sociale contacten bevorderen en kansengelijkheid stimuleren. Alleen dan kunnen we een stad creëren waar iedereen zich thuis voelt en waar iedereen kan bijdragen aan de samenleving.”

Maureen A. J. Koswal