We kregen altijd de meest uiteenlopende vragen: wat voor kleren droeg een Indo in de Middeleeuwen? Hoe was dat om die arme mensen te onderdrukken? Was uw opa’s opa ook een slaaf? En: hoe maak je nou échte nasigoreng? Vragen waarop een archief geen antwoord heeft. Maar die toch gesteld worden. En antwoord behoeven omdat ze urgent zijn.
Onze vrijwilligers, die vaak ook aan de IWI-collectie hadden bijgedragen, gingen er graag uitgebreid op in. Ze waren geen deskundigen, wisten ze heus wel, en nee ze hadden geen enkele waarheid in pacht. Maar ze hadden hun eigen, persoonlijke en familieverleden bij de hand, ervaringskennis vol glimpsen van dat hier zo onbekende leven in de kolonie Indië.
“Onze vrijwilligers brachten met hun levensverhalen de deftige archiefstukken uit de IWI-collectie heel dicht bij al die nieuwsgierige vragen naar hoe het toch was, daar, vroeger”
‘Ach nee ach, Indo’s hebben geen Middeleeuwen, maar kijk die beeldige batik sarong uit 1864, dat groen bestond nergens anders ter wereld. Of: Was ik brutaal tegen de tuinjongen, kreeg ik een lel van vader, moest ik zelf de tuin aanvegen met de sapulidi of taugé schoonmaken voor kokkie. En: opa’s opa weet ik niet, wel mijn eigen tjang… daar gingen we stiekem naar toe, in de kampong. Onze vrijwilligers brachten met hun levensverhalen de deftige archiefstukken uit de IWI-collectie heel dicht bij al die nieuwsgierige vragen naar hoe het toch was, daar, vroeger. Vertelden, met andere woorden, hoe de wereldgeschiedenis van kolonialisme en dekolonisatie, oorlog, internering en landverhuizing eruitziet in het dagelijks bestaan, voor gewone mensen, voor kinderen. En ons hele archief kwam tot leven: www.iwi-nu.nl /aangespoeld.
Auteur: Edy Seriese, directeur van het Indisch Wetenschappelijk Instituut (IWI)
Dit verhaal is gebaseerd op een hoofdstuk in Amsterdam Diaries, Life Writing and Identity. Urban Lives (Amsterdam University Press 2025). Redactie: Marleen Rensen, Leonieke Vermeer, Laura van Hasselt en Ernestine Hoegen). Vanaf 24 oktober gratis online te lezen
* De verhalen die worden gepubliceerd op deze website weerspiegelen niet per se het beleid van de gemeente Amsterdam, maar zijn een creatieve uiting van de makers.
